فرودگاه سبزوار در تیرماه 1401 با پشت سر گذاشتن فرودگاه بجنورد مرکز استان خراسان شمالی، در جایگاه دومین فرودگاه پر استقبال شمال شرق ایران همه به لحاظ تعداد پرواز و هم به لحاظ میزان جابه جایی بار و مسافر قرار گرفت.

به گزارش امید سبزوار و بر مبنای آمار منتشر شده در صد و پنجاه و دومین شماره از ماهنامه آماری عملکرد فرودگاه های کشور، در تیرماه 1401 فرودگاه سبزوار با انجام 20 پرواز تعداد 1797 مسافر را به همراه 14068 کیلوگرم بار جا به جا کرده است در حالیکه در همین ماه فرودگاه بجنورد مرکز استان خراسان شمالی با انجام 16 پرواز، تنها 752 نفر مسافر را به همراه 5452 کیلوگرم بار جا به جا کرده است.

عملکرد فرودگاه سبزوار در مقایسه با یک سال گذشته خود نیز افزایش داشته به طوری که نسبت به تیر1400 با 11 درصد افزایش تعداد پرواز، 14 درصد افزایش تعداد مسافران و 29 درصد افزایش میزان بار جابه جا شده مواجه بوده است.

از آنجایی که در یک ماه گذشته بحث تشکیل استان کرمان جنوبی به مرکزیت شهر جیرفت نیز در کشور مطرح شد، بد نیست در این گزارش نگاهی هم به عملکرد فرودگاه جیرفت بیاندازیم که اگرچه در تعداد پروازهای انجام شده با فرودگاه سبزوار برابر است اما به لحاظ استقبال مسافران با جابه جایی 774 نفر عملکردی نزدیک به یک سوم فرودگاه سبزوار داشته و از لحاظ انتقال بار نیز با جابه جایی 7386 کیلوگرم بار عملکرد آن نزدیک به نصف تنها فرودگاه غرب خراسان بوده است.

فرودگاه سبزوار همچنین در تیر 1401 در جایگاه بیست و سومین فرودگاه کشور از لحاظ متوسط جا به جایی مسافر و بار قرار گرفت و به طور متوسط در هر پرواز 90 نفر مسافر به همراه 703 کیلوگرم بار را جا به جا کرده است.

فرودگاه سبزوار همچنین در تیرماه 1401 میزبان 12 پرواز غیرمسافری بوده است.

هم اکنون در شمال شرق ایران 5 فرودگاه در شهرهای مشهد، سبزوار، بجنورد، سرخس و گناباد در استان های خراسان رضوی و شمالی وجود دارد اما تنها سه فرودگاه مشهد، سبزوار و بجنورد فعالیت می کنند.

چندی است موضوع تأسیس استان های جدید در کشور داغ شده و مانند همیشه در بین همه شهرها و مناطق مدعی استان شدن منطقه سبزواربزرگ هم به لحاظ شایستگی ها و هم به لحاظ میزان نیاز و محرومیت های متعدد و دوری از مراکز استان های فعلی، حرف اول را می زند. از همین رو جمعیت حدوداً هشتصدهزارنفری شهرستان های غرب خراسان رضوی امیدوارند اینبار بالاخره به حق و آرزوی دیرینه خود برای داشتن استانی مستقل و دریافت عادلانه اعتبارات و توجهات ملی و استانی برسند. 

به گزارش امید سبزوار، یکی از جلوه های تلاش مردم غرب خراسان برای تشکیل استان جدید، راه اندازی پویش جمع آوری امضا در وبسایت خبرگزاری فارس است که با استقبال خوبی مواجه شده و هر روز در حال رشد است. به همین خاطر به سراغ حمیدرضا باقری تبار خبرنگار و کنشگر اجتماعی و موسس این کارزار اینترنتی رفته ایم تا از او درباره آخرین وضعیت کمپین جمع آوری امضا برای ارتقاء منطقه غرب خراسان به استانی مستقل جویا شویم:

آقای حمیدرضا باقری تبار شما به عنوان خبرنگار و تحلیلگر مسائل سبزوار و یک کنشگر اجتماعی که کمپین و یا پویش ارتقاء منطقه غرب خراسان به استان سربداران را راه انداخته اید و خوشبختانه با استقبال خوبی هم از جانب هزاران نفر از مردم غرب خراسان مواجه شده است، لطفا ابتدا یک معرفی مختصر از خودتان بفرمایید و بعد هدفتان را از راه اندازی این کمپین توضیح بدید.

حمیدرضا باقری تبار هستم سبزواری مقیم مشهد و فرهنگی شاغل در آموزش و پرورش که با وجود دوری از سبزوار و به دلیل عشق و علاقه به زادگاهم به مدت ۶ سال است که در فضای رسانه ای سبزوار مشغول بکار هستم و در این مدت برای معرفی ظرفیتهای سبزوار و منطقه غرب خراسان تلاش بسیاری داشته ام.

همانطور که می دانید مسئله استان شدن غرب خراسان به مرکزیت سبزوار، از مطالبات دیرینه مردم این منطقه است و ما هم بر آن شدیم تا با استفاده از فرصت فضای مجازی، هم این مطالبه بحق مردم را به گوش مسئولان برسانیم و هم روحیه مطالبه گری را که لازمه پیشرفت و توسعه هر منطقه ای است، در میان مردمان غرب خراسان تقویت کنیم.

ظاهرا این پویش از 2 سال قبل شروع شده ولی این اواخر بیشتر داغ شده و تعداد امضاهایش رشد چشمگیری پیدا کرده. لطفا گزارشی از آخرین وضعیت کمپین ارائه کنید.

بله همینطور است. حدود دو سه سالی است که خبرگزاری فارس بعنوان یک خبرگزاری معتبر کشوری، طی یک کار قابل تحسین در سایت خود اقدام به ایجاد بخش «فارس من» کرده تا مردم مطالبات خود درباره موضوعات مختلف را با راه اندازی پویش و جمع آوری امضا، مطرح کنند و به گوش مسئولان برسانند.

ما هم پویش مطالبه استان شدن غرب خراسان را، از ۱۹ مهر ماه ۱۳۹۹ در این سایت کلید زدیم و در رسانه های محلی اقدام به تبلیغ آن کردیم. این تبلیغ در زمانهایی که در کشور حرف از ایجاد استانهای جدید می شد و یا مواقعی که مسئولان غرب خراسان از استان شدن منطقه صحبت میکردند، اوج می گرفت.

در آخرین بار هم از زمانی که آقای رئیسی در جیرفت وعده استان شدن جنوب کرمان را به مردم این منطقه داد و متعاقباً اظهار نظرهایی از سوی مسئولان و بویژه نمایندگان غرب خراسان در مجلس صورت گرفت، ما روی پویش استان شدن غرب خراسان مانور بیشتری در رسانه ها دادیم و اکنون که با شما صحبت میکنم امضاهای این پویش از ۷ هزار و 6۰۰ مورد عبور کرده است.

امضای پویش استان شدن غرب خراسان، حتی با استقبال مردم مناطقی مثل صفی آباد اسفراین و دستگردان طبس خراسان جنوبی روبرو شده که نشان دهنده پیوستگی های فرهنگی و اجتماعی مردم این مناطق با دیار سربداران و تمایل آنها به مرکز استان شدن سبزوار دارد. 

برای این کمپین چه مدت دیگر زمان داریم و به عبارت دیگر مردم تا چه تاریخی می توانند به جمع آوری امضا مشغول باشند؟

فعالیت این پویش چون تعداد امضاهای آن به حد بالایی رسیده، دیگر محدودیت زمانی ندارد و مردم همانطور که تاکنون همت و اتحاد بالایی در امضای آن داشته اند، همچنان می توانند این اقدام شایسته را ادامه دهند. 

آیا چنین کمپینی برای دیگر شهرهای مدعی استان شدن هم سابقه دارد؟ وضعیت آنها چطور است؟

مشابه این پویش را ما در نیشابور هم داشته ایم ولی هم در محتوای درخواست شده در آن و هم در تعداد امضاهایش، با اختلاف فاحشی پایین تر از پویش استان شدن غرب خراسان قرار دارد.

در بین کارزارهای اینچنینی کمپین سبزوار در چه جایگاهی است؟

این پویش اکنون در میان ۷۰ هزار پویش ثبت شده در بخش فارس من، در رتبه پنجم به لحاظ تعداد امضا قرار دارد.

نظرات خیلی زیادی هم از جانب مردم برای این پویش ارسال شده است.(نزدیک به هزار نظر تا به حال) اگر از بعضی نظرات توهین آمیز و بی فایده بگذریم، در کل انگار این بخش کامنت ها خودش فرصت خوبی است برای بحث و تبادل رأی درباره این موضوع که به نظر میرسد بعضی ها واقعا کارشناسانه نظر می دهند. آیا خودتان هم در بخش کامنت ها حضور دارید؟

بله این موضوع درایت، فهم و آگاهی بالای هموطنان و بویژه همشهریان ما را نسبت به آنچه در اطرافشان می گذرد، نشان می دهد. بنده سعی میکنم این فضای نظرات بیشتر در اختیار مردم باشد، ولی در جایی که سوالاتی مطرح شود که پاسخ آنها تخصصی تر باشد، با توجه به اطلاعات نسبی و مطالعات گسترده ای که در حوزه تقسیمات کشوری داشته ام، با پاسخگویی نسبت به رفع ابهامات اقدام میکنم.

چقدر به نتیجه امیدوارید یعنی به نظر شما امکانش هست که به بالاترین میزان امضا یعنی به 50 هزارتا برسیم؟ 
تاکنون هیچ پویشی در بخش فارس من خبرگزاری فارس به ۵۰ هزار امضا نرسیده تا در صحن مجلس پیگیری شود و فقط ۲ پویش از ۱۰ هزار امضا عبور کرده که ماهیت این پویش ها نیز به گونه ای بوده که حوزه های پیگیری آنها گسترده است و مسئول مشخصی برای پیگیریشان وجود ندارد ولی امیدواریم با عبور امضاهای پویش استان شدن غرب خراسان از ۱۰ هزار امضا، این موضوع توسط خبرگزاری فارس از مسئولان وزارت کشور پیگیری شود.

کارزار استان شدن غرب خراسان تا حالا از دو مرحله از مراحلی که برای اینطور کمپین ها در نظر گرفته شده (100 تایی و 1000تایی)، گذشته است. آیا خبرگزاری فارس تعهدات خودش را در قبال این مطالبه و این مقدار امضای جمع شده انجام داده است؟

روزی که این پویش آغاز شد، باورش برای خودمان هم سخت بود که تعداد امضاهای آن از حد مشخصی بالاتر برود ولی با تبلیغاتی که در رسانه ها شد و همت و اتحاد والای مردم منطقه، ۳ ماه پس از ثبت پویش و با رسیدن امضاها به یکصد مورد، ابتدا مصاحبه همکارم آقای میلاد کلاته خبرنگار فارس در سبزوار با آقای عنابستانی نماینده غرب خراسان در مجلس، با عنوان گزارش از مطالبه تهیه شد.

در مرحله بعد با رسیدن به ۱ هزار امضا، نوبت به پیگیری پویش از مسئول مربوطه بود که متاسفانه در این مرحله، فعالیتی از خبرگزاری فارس ندیدیم و البته شاید هم ملاحظات و سنگ اندازی هایی در مرکز استان، باعث جلوگیری از پیگیری این موضوع از مسئولان وقت شد. البته دولت وقت هم علاقه و اعتقادی به ایجاد استانهای جدید نداشت.

ولی اظهارات مسئولان دولت کنونی نشان از اعتقاد به محرومیت زدایی دارد و با توجه به اینکه یکی از الزامات این کار، انجام اقداماتی در تقسیمات استانی است، فکر میکنم بتوانیم در درجه اول با رسیدن پویشمان به ۱۰ هزار امضا، استان شدن غرب خراسان را از مسئولان عالی رتبه کشوری پیگیری نماییم.

اگر انشاالله این پویش به میزان امضاهای نهایی برسد، چه اتفاقی می افتد؟ آیا اصولا این کمپین ها تا حالا اثربخش بوده اند؟

سیستم سیاسی در کشورهایی مانند سوئیس، مترقی بوده و به گونه ای است که مردم با امضای پویش ها، کارهای بزرگی مثل تغییر یک مقام سیاسی انجام می دهند. در ایران گرچه هنوز به آن جایگاه نرسیده ایم ولی گستردگی فضای مجازی در کشور، کمک شایانی به پیگیری مطالبات مردمی کرده است. مسئولان هم برای اینکه به بی تفاوتی، عدم شفافیت، مردمی نبودن و... متهم نشوند، غالباً سعی می کنند در این فضاها حضور داشته باشند و تا حد امکان مطالبات مردم را پیگیری نمایند.

حتی اگر در کوتاه مدت شاهد پاسخ مسئولان به مطالبه مردم در پویش استان شدن غرب خراسان نباشیم، ولی این مطالبه دیرینه خود را در میان مردم و مسئولان منطقه و کشور، بر سر زبانها می اندازیم و زمانی که دولت بخواهد در تقسیم استانها بویژه در شرق کشور ورود کند، نمی تواند با بی تفاوتی از کنار غرب خراسان بگذرد. حرف آخر اینکه همه می دانیم سبزوار در مسائل مختلف از بسیاری از مراکز استانهای فعلی، سر تر است ولی باید بکوشیم با هر ابزاری، این قابلیتها را در سطح کشوری و در میان مقامات عالی رتبه انعکاس دهیم. با تشکر از شما.

مخاطبان گرامی شما هم اکنون می توانید برای شرکت در پویش امضا برای استان شدن سبزوار به آدرس زیر در خبرگزاری فارس مراجعه کرده و با کلیک روی گزینه حمایت می کنم، به این پویش مردمی بپیوندید:

درخواست ارتقای منطقه غرب خراسان به استان سربداران به مرکزیت سبزوار( روی اینجا کلیک کنید)
 

مردم شهرستان های سبزوار و نیشابور و دیگر شهرهای نواحی غربی و مرکزی خراسان رضوی، این روزها بیش از هر زمان دیگری نیازمند و خواستار تقسیم استان خراسان رضوی و ایجاد استان های جدیدی به مرکزیت سبزوار و نیشابور هستند. 

تمرکزگرایی شدید مدیران استانی بر کلانشهر مشهد، در طول چند دهه اخیر باعث بروز محرومیت های شدیدی در بسیاری از شهرستان ها و نواحی خراسان رضوی شده است که علی رغم برخورداری از پتانسیل های بالا فرصت و توجه کافی را برای رشد و شکوفایی به دست نیاورده اند.

به نظر می رسد مدیریت کلانشهر چند میلیون نفری مشهد که خود به تنهایی از نیمی از استان های کشور پرجمعیت تر است، نیازمند یک استانداری ویژه و اختصاصی است. در چنین شرایطی مسلماً شهرهای بزرگ، پرجمعیت و پر استعدادی نظیر سبزوار و نیشابور، نمی توانند توجه و اعتبارات کافی را از جانب مدیران مستقر در مشهد دریافت کنند و بدین ترتیب درگیر مشکلات متعددی می شوند که پیامد آن نارضایتی عمومی و احتمال بروز تنش های اجتماعی خواهد بود. بنابراین از دولتمردان محترم انتظار می رود هر چه سریعتر به این مطالبه دیرینه و به حق مردمان دیار سلسة الذهب و دیار سربداران توجه کرده و جامعه عمل بپوشانند.

گفتنی است سبزواری ها مدعی تشکیل استانی تحت عنوان خراسان غربی و یا سربداران و یا بیهق در نواحی غربی خراسان رضوی و نیشابوری ها مدعی تشکیل استانی تحت عنوان خراسان مرکزی، یا بینالود در نواحی مرکزی این استان بزرگ و پرجمعیت شمال شرق ایران هستند.

اظهار نظرهای اخیر میرعلم سیدی رئیس دادگستری شهرستان سبزوار پیرامون موسسه آبادانی دیار سربداران در یک جلسه نشست خبری به مناسبت هفته قوه قضائیه، از جهات مختلفی باعث تعجب، ابهام و سئوالات متعددی در ذهن همه کسانی شد که از رسانه های مختلف مکتوب و یا صوتی و تصویری شهرستان آن جلسه را دنبال می کردند. 

درنقطه مقابل یک روز قبل از برگزاری این نشست خبری موسسه آبادانی دیار سربداران نیز گزارش عملکرد خود را در جزوه ای با حدود 40 صفحه متن و تصویر منتشر کرد که نشان دهنده عمق و سطح فعالیت های همه جانبه این تشکل مردم نهاد در پروژه های زیرساختی و بنیادین توسعه پایدار غرب خراسان بود و روند پروژه ها و چالش های پیش آمده در مسیر هر یک را به روشنی توضیح می داد.

بنابراین مردم و رسانه های سبزوار بسیار مشتاق بودند که در جلسه نشست خبری رئیس دادگستری این شهرستان بعد از یک سال که از پلمپ دفاتر موسسه آبادانی دیار سربداران می گذرد، بدانند سرانجام پرونده قضائی آن، بالاخره به کجا منتهی می شود؟ آیا دادگاه صالحه ای تشکیل شده و آیا حکم و نتیجه ای قطعی به دست آمده یا همچنان مانند یک سال قبل فقط قرار است جلوی فعالیت های موسسه ای که به عنوان یکی از موثرترین و با سابقه ترین تشکل مردم نهاد غرب خراسان رضوی در چند دهه اخیر محسوب می گردد، به بهانه چند اتهام ثابت نشده گرفته شود و در مسیر حرکت آن سنگ اندازی گردد؟

اما در حالیکه در این یک سال گذشته حتی یک جلسه دادگاه هم جهت رسیدگی به اتهامات مطرح شده برگزار نشده است، قاضی القضات سبزوار در نشست خبری خود صریحاً اتهاماتی را به موسسه آبادانی دیار سربداران نسبت داد که به اثبات نرسیده و چنین اظهار نظر بی پشتوانه ای از سوی عالی ترین مقام قضایی یک شهر بسیار عجیب و حیرت آور است و می تواند این حق را به موسسه آبادانی دیار سربداران بدهد تا با شکایت قانونی خواهان اعاده حیثیت خود شود. 

حتی اگر موسسه آبادانی دیار سربداران هم اقدامی برای اعاده حیثیت نکند، قطعا باز هم برای هر ذهن آگاه و وجدان بیداری این سئوال پیش می آید که بر مبنای کدام سند و مدرک، بر اساس کدام عدالت و کدام وجه تشابهی می توان به همین راحتی موسسه ای را که در اعضای هیئت موسس، هیئت امنا و هیئت مدیره آن شماری از بزرگترین شخصیت های مذهبی، انقلابی، ارزشی و مدیران ارشد شهرستانی و چهره های معتمد مردمی و خانواده های محترم شهدای سبزواربزرگ حضور دارند، به این راحتی چنان که در بیانات آقای سیدی مشاهده می شود، در زمره اراذل و اوباش یقیه سفید و مجرمان خطرناک جای داد؟

چگونه است که آقای سیدی به این راحتی چشم خود را بر خدمات غیرقابل انکار این موسسه در ساخت فرودگاه و یا انجام زیرساخت های راه اندازی منطقه ویژه اقتصادی سبزوار و چندین پروژه مهم اقتصادی و عمرانی دیگر در سبزوار بسته و نام با معنی و فاخر آبادانی دیار سربداران را اسمی بی مسمی می خواند؟ فقط جهت انجام یک مقایسه ساده خوب است آقای سیدی نگاهی به تفاوت ساخت دو پروژه فرودگاه و راه آهن سبزوار داشته باشند که موسسه آبادانی دیار سربداران عملیات ساخت و افتتاح فرودگاه سبزوار را طی کمتر از 8 سال بین سال های 1375 تا 1382 به انجام رساند. پروژه ای که تا آن زمان و حتی تا همین حالا در کشور سابقه ندارد که بخش خصوصی حتی اقدام به ساخت فرودگاه کند و آن را در یک مدت کوتاه به مرحله افتتاح برساند، حال آنکه که دولت ایران با برخورداری از بودجه های فراوان نفتی بعد از چندین سال که متعهد به ساخت راه آهن سبزوار – سلطان آباد شده، هنوز نتوانسته این پروژه را که با 48 کیلومتر طول کوتاه ترین پروژه ریلی کشور محسوب می شود به بهره برداری برساند! تازه در همین پروژه راه آهن هم کار تملک زمین های مسیر و نیمی از زیرسازی ها را قبلا در دهه 80 موسسه آبادانی دیار سربداران انجام داده بود. آیا با این حساب باز هم عادلانه است که نام زیبا و پر معنی این موسسه مردمی را به این راحتی بی مسمی دانست و زیر سئوال برد؟

آقای قاضی القضات همچنین در بخشی از در اظهارات خود طوری از واگذاری صدها هکتار زمین به موسسه آبادانی دیار سربداران سخن گفته است که انگار این زمین ها از قبل، اراضی آباد و خرم تجاری و مسکونی و کشاورزی بوده یا چاه های نفت و گاز در آن ها وجود داشته، حال آنکه اکثر قریب به اتفاق اراضی تحویل شده به موسسه آبادانی دیار سربداران مانند 400 هکتار اراضی ریگ منزل تا قبل از این واگذاری جزء اراضی موات محسوب می شدند و این هنر و برنامه ریزی موسسه آبادانی دیار سربداران بوده که با کمک سایر ظرفیت های موجود در شهرستان این زمین های بایر را احیاء کرده و به مرحله ای رسانده است که توانسته هزینه های ساخت فرودگاه و انجام دیگر پروژه های عمرانی این شهرستان را از محل همین زمین ها پرداخت کند.

از همه عجیب تر اینجاست که آقای سیدی چگونه می تواند سند نخوردن زمین های فرودگاه جدید سبزوار به نام شرکت هواپیمایی را ببیند، اما عدم تحویل سند زمین های فرودگاه قدیم به موسسه آبادانی را از سوی شرکت هواپیمایی نادیده بگیرد؟ چگونه است که آقای رئیس دادگستری اراضی شهرک اندیشه را که هبه ای مردمی به موسسه آبادانی دیار سربداران بوده، به عنوان تصرف در اراضی ملی تلقی می کند؟ چگونه است که آقای قاضی القضات اشتباه اداره راه و شهرسازی (مسکن و شهرسازی وقت) در تعیین نادرست محدوده سجادشهر را به گردن موسسه ای می اندازد که از ابتدا با اعتماد به سندهای قانونی که دستگاه های دولتی صادر کرده اند اقدام به دریافت آن زمین ها کرده است! چگونه است که علی رغم اینکه موسسه در همه دادگاه های بدوی سبزوار و دادگاه تجدید نظر استان در پرونده های مربوط به اندیشه و سجادشهر و ... تبرئه شده، آقای سیدی هنوز میل به اتهام زنی به این موسسه مردمی دارد؟ آیا دیوار مردم سبزوار از همه کوتاه تر است؟ آیا قاضی القضات شهر در خود توان رویارویی با تخلفات و خلف وعده ها و اشتباهات دستگاه های دولتی را نمی بیند و به جای آن ترجیح می دهد هر چه فریاد دارد بر سر تشکلی مردم نهاد بکشد که نه تنها بعد از یک سال از پلمپ و شکایت کیفری از آن، هنوز هیچ حکمی قطعی درباره اتهاماتش صادر نشده بلکه در دادگاه های قبلی نیز تبرئه شده است؟

این چگونه عدالتی است و این چگونه قضاوتی است؟ 

اظهارات عجیب و نسنجیده آقای سیدی درباره موسسه آبادانی دیار سربداران جای نقد و پاسخ بسیار دارد، اما به نظر می رسد کامل ترین پاسخ ها در همان نشریه گزارش عملکرد موسسه آبادانی دیار سربداران درج شده است و ای کاش قاضی القضات سبزوار قبل از هر گونه اظهار نظری، نگاهی به آن می انداخت. بی شک اگر او آگاهی کافی را به دست می آورد، دچار چنین قضاوت یک طرفه و ناعادلانه ای نمی شد. 
 

در روزهای اخیر طرح جامع منطقه ویژه اقتصادی سبزوار در نشست شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی ایران به ریاست دکتر مخبر معاون اول رئیس جمهور به تصویب رسید.

تاسیس منطقه ویژه اقتصادی سبزوار، گام مهمی در راستای احیای نقش تاریخی این شهر به عنوان مرکز تجاری و بازرگانی مهم شمال شرق ایران محسوب می شود. نقشی که می توان یک نمونه بارز آن را در دوره قاجار مشاهده کرد که کالاهای مختلفی نظیر پنبه، خشکبار، فرش، نوغان، ابریشم و ... از نقاط و دور و نزدیکی از شرق و مرکز و شمال کشور به بازار سبزوار آورده می شد و از سبزوار به سایر نواحی و بعضا حتی به خارج از مرزهای ایران آن روزگار صادر می شد.

 امروز هم به نظر می رسد کهن شهر سبزوار با بهره گیری از موقعیت جغرافیایی و ارتباطی خوبی که دارد و در واقع در گرانیگاه مواصلاتی خراسان و شمال شرق ایران واقع شده است و همه امکانات حمل و نقل هوایی، بزرگراهی و جاده ای و ریلی (در دست احداث) در این شهر فراهم آمده است، دیار سربداران آماده جهشی به مراتب بیشتر از دوره های تاریخی خود در زمینه شکوفایی تجاری و اقتصادی است.

به همین مناسبت پایگاه خبری امیدسبزوار در این پست و پست های بعدی طی چند قسمت با استناد به منابع معتبر تحقیقی، به بررسی بازار پر رونق سبزوار در یکی از دوره های تاریخی این شهر طی عصر قاجار می پردازد:

واکاوی نقش تجاری سبزوار در دوره قاجار

نویسندگان: 

1- دکتر یعقوب تابش، ستادیار گروه تاریخ دانشگاه حکیم سبزواری

2-دکتر فاطمه احمدوند، استادیار گروه تاریخ فرهنگ و تمدن ملل اسالمی دانشگاه بینالمللی امام خمینی (ره)قزوین 

منطقه سبزوار که در گذشته به بیهق معروف بود، همواره به عنوان مکانی پر اهمیت در کنار شاهراه تجاری فرهنگی خراسان مطرح بوده است. تردد از سبزوار افزون بر مقاصد زیارتی و اداری، هدف تجاری هم داشت، چنانکه سبزوار در اواخر دوره قاجار به شهری محوری در زمینه داد و ستد داخلی و خارجی تبدیل شد. 

در نیمه اول قاجاریه حکومت به مسئله امنیت و بازسازی زیرساخت های ارتباطی که از مقدمات ضروری تجارت هستتند توجهی نداشت. در این زمان شبیخون ترکمن ها و خرابکاری های کارگزاران حکومتی از موانع اصلی توسعه تجارت در سبزوار بودند. چند سال بعد از جلوس ناصرالدین شاه حکومت مرکزی تا حدودی تدابیر آبادگرانه را سرلوحه کار خود قرار داد و روس ها بعد از انعقاد قرارداد آخال با سرکوب ترکمن ها در آسیای میانه امنیت را به وجود آوردند. این شرایط و اراده روس ها برای بهره برداری تجاری از مناطق شمالی ایران، زمینه رشد تجارت داخلی و خارجی را در سبزوار فراهم کرد، به طوری که هم تولیدات خام بومی و هم تجارت منطقه ای و خارجی افزایش یافت. 

شرکت بتن و ماشین آستان قدس رضوی که پیمانکار ساخت ایستگاه راه آهن سبزوار است، به تازگی طی انتشار کلیپی به معرفی این پروژه مهم ریلی شمال شرق ایران در رزومه کاری خود پرداخته است.

وبسایت شرکت معماری آفیس طی انتشار مطلبی، تعدادی از عکس های مربوط به سردر ورودی منطقه ویژه اقتصادی سبزوار که توسط این شرکت طراحی شده را، به نمایش گذاشته است. در مطلب وبسایت معماری آفیس آمده:

طی مسابقه ای که در سال 98 برای طراحی سردر منطقه ویژه اقتصادی در شهر سبزوار برگذار شد طرح زیر توسط دفتر معماری(memarioffice) ارایه شد.

این طرح در نهایت پس از راهیابی به مرحله نهایی به رتبه دوم دست پیدا کرد و علاوه بر جایزه نقدی ،منتظر نظر نهایی داوران برای اجرا می باشد.

فرم کلی سر در برگرفته از فرم ایوان ورودی مسجد جامع سبزوار می باشد.

در کنار این اتفاق افزودن تزیینات این مسجد از جمله کاشی کاری ها و گره سازی های آجری منحصر به آن که متاســـــــفانه بسیار آسیب دیده اند در آرایه های این سردر در به دو صورت عین به عین درکاشی کاری سردر و به صورت الهام گرفتن در گره سازی های مثلثی از آنها نظر گرفته شده است

 در طرح محل هایی برای قرار گیری نام مجموعه و لوگو آن قرار گرفته که از تمام  زوایا دیده می شود.
 

 همچنین محل نگهبانی در مرکز این سردر قرار گرفته که در عین دسترسی آسان . برای مراجعین امکان کنترل دقیق را به نگهبان می دهد.

منبع: معماری آفیس

گفتنی است منطقه ویژه اقتصادی سبزوار در 35 کیلومتری شرق این شهر و در شمال روستای تاریخی زعفرانیه در حال احداث است و به عنوان بزرگترین پروژه اقتصادی غرب خراسان رضوی محسوب می شود.

حتما همه ما سبزواری ها این جملات را تا به حال بسیار شنیده ایم:

• در این شهر عزمی برای حفظ سرمایه ها و جذب سرمایه گذاران وجود ندارد.
• روحیه خود بدی در این شهر باعث فرار سرمایه ها می شود.
• برعکس سبزوار در شهرهای همسایه نظیر نیشابور و شاهرود برای سرمایه گذاران فرش قرمز پهن می کنند و حتی بعضی از سرمایه داران سبزواری هم در آن شهرها کارخانه هایی دایر کرده اند.

جملاتی از این دست بسیار بین ما سبزواری ها رایج است. اما واقعا چه کسانی باعث و بانی این وضعیتند؟

1- آیا برخی مسئولان بی دغدغه که فقط به میز و صندلی ریاستشان چسبیده اند و حوصله دوندگی و پیگیری واقعی برای جذب سرمایه گذاران  را ندارند عامل این وضعیتند؟

2- آیا وجود برخی مسئولان غیر سبزواری که بر بعضی ادارات مهم شهرمان مسلط شده اند و دلسوز واقعی پیشرفت این شهر نیستند باعث چنین وضعی شده است؟

3- آیا وجود برخی مسئولانی که شاید بومی هم باشند، بی دغدغه هم نباشند، اما کاربلد نیستند و به جای شایستگی های فردی و سازمانی، بر اساس رابطه بازی های سیاسی روی کار آمده اند به ایجاد این وضعیت منجر شده است؟

4- آیا عدم خودباوری بومی و روحیه نا امیدی و ناتوانی در کار گروهی و ناتوانی در به مشارکت گرفتن توانایی ها و سرمایه های مردمی این وضعیت را به وجود آورده است؟

بله درست است، هر چهار مورد بیان شده، بخشی از پاسخ صحیح به سئوال اول متن است. اما ماجرا آنجایی دردناک تر می شود که بدانیم علاوه بر برخی مسئولانی که ممکن است غیر بومی، یا بی دغدغه و بی آتش، یا کارنابلد و رابطه ای باشند، و نیز علاوه بر روحیه خودبدی که ظاهرا در بین بعضی از ما رواج یافته است، برخی رسانه های محلی نیز همه سعی خود را برای مانع تراشی سر راه فعالان اقتصادی و سرمایه گذارانی می کنند که کارنامه چندین ساله آن ها نشان می دهد تنها و به رشد و توسعه این شهر و کشور اندیشیده اند.

رسانه هایی که در اصل باید نماینده خواست مردم و مدافع مصلحت شهر باشند، در عمل به نظر می رسد گرفتار حب و بغض های شخصی و جناحی شده اند، و بدون داشتن سند و مدرک کافی از مراجع قضایی و قانونی هم جلو می زنند تا علیه برخی دیگر از مردم و فعالان اقتصادی و سرمایه گذاران شهر و دیار خود اتهام زنی کنند و آب را گل آلود نمایند.

چند سال قبل مقام معظم رهبری در یک سخنرانی از "نفوذ" و شکل های مختلف آن صحبت کردند. نفوذی که بعضا ممکن است خود افرادی که عامل آن هستند، هم متوجه نشوند که دشمن چگونه در آن ها رخنه کرده و با استفاده از جهالت یا ساده لوحی آن ها در حال ضربه زدن به کارهاست. این موضوع اتفاقا برای کسانی که بیشتر خود را مدعی و ملتزم به ولایت می دانند و چنین نیز نشان می دهند، حساسیت بالاتری دارد. مبادا در پازل بازی های پیچیده دشمن چنان آهسته و آرام گیر افتاده باشند که خودشان هم نفهمند که چگونه دارند در روند فعالیت های مثبت شهر و کشورشان اختلال ایجاد می کنند؟!

همه شهرهایی که اکنون صنعتی هستند و کارخانه ها و صنایع مادر متعددی در آن ها بنا شده است، از ابتدا اینگونه نبوده اند و یک روزی از یک جایی جرقه حرکتشان به سمت توسعه صنعتی زده شده و مردم و مسوولان و رسانه هایی داشته اند که با خودباوری از آن جرقه حمایت کرده و آن را گسترش داده تا به اینجا رسیده اند. خودباوری یکی از اولین مولفه های پیشرفت است و رسانه ها وظیفه مهمی در این راستا دارند. افسوس که بستر رسانه ای سبزوار به جای پرورش خودباوری و روحیه همکاری و تلاش برای پیشرفت شهر، به سنگری برای خودزنی و پراکندن روحیه نا امیدی و دلسردی تبدیل شده است.

اگر مردم، مسئولان و رسانه های محلی سبزوار در 20 سال قبل هم مانند امروز چنین مأیوس و منفی نگر بودند اکنون فرودگاه هم نداشتیم.

واقعا به نظر می رسد امروز حرکت مهم سبزوار به سمت توسعه و خصوصاً ایجاد پروژه ای بزرگ و بی نظیری مانند منطقه ویژه اقتصادی در معرض خطرات متعددی از جانب همه عوامل گفته شده در این متن قرار گرفته است که اینک مجددا به مرور آن ها می پردازیم: 1- برخی مسئولان بی دغدغه ریاست دوست، 2- برخی مسئولان غیر سبزواری نادلسوز، 3- برخی مسئولان غیرمتخصص رابطه ای، 4- عدم خودباوری محلی به انضمام روحیه خودبدی 5- برخی رسانه های غوغاگر ناآگاه که به جای تسهیل و تسریع حرکت شهر به سمت توسعه، خود به مانع سازی و سنگ اندازی در این مسیر می پردازند.

شاید لازم است اکنون عزمی عمومی برای تظلم خواهی مردم سبزوار شکل بگیرد تا خدای ناکرده در دوران فعلی هم یک بار دیگر شاهد ظلم و اجحافی تاریخی علیه این دیار مظلوم نباشیم نظیر آنچه در چند دهه گذشته منجر به محروم شدن سبزوار از راه آهن سراسری شد در یا در سالهای اخیر بارها باعث فرار بسیاری از فرصت های سرمایه گذاری صنعتی از این شهر گردید!

امیدبرومندی:

مرکز تقویم کشور زیر نظر موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران که مسئولیت تهیه و تنظیم تقویم رسمی ایران را برعهده دارد، در بخش مناسبت های تقویم سال 1401 شمسی، سهمی سه روزه برای مشاهیر سبزواربزرگ در نظر گرفته است. (منبع)

به گزارش وبلاگ امیدسبزوار، روزهایی که در تقویم رسمی سال 1401 به نام بزرگان و مشاهیر غرب خراسان رضوی ثبت شده است عبارتند از 29 خرداد روز درگذشت دکتر علی شریعتی ، 1 آبان روز ملی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی و 8 اسفند روز بزرگداشت حکیم حاج ملاهادی سبزواری.

البته این سه مناسبت به لحاظ اولویتی که مرکز تقویم کشور برای آن ها قائل شده با یکدیگر برابر نیستند زیرا از نظر تنظیم کنندگان تقویم رسمی کشور، دسته بندی های متعددی در چگونگی ثبت مناسبت ها وجود دارد. یکی از مهمترین دسته بندی ها بر اساس «متن» و «جدول ضمیمه» است، به طوری که مناسبت هایی که در متن تقویم درج شوند از اولویت بالاتری نسبت به مناسبت های ضمیمه برخوردارند.

همچنین در میان مناسبت های متن تقویم نیز دسته بندی های دیگری بر مبنای «دهه»، «هفته»، «روز تعطیل»، «روز» و یا تنها «ثبت» -بدون درج عنوان روز- وجود دارد که آن ها را از یکدیگر متمایز می نماید. پر واضح است که مناسبتی که به عنوان دهه یا هفته یا روز تعطیل ثبت شود، در نظر تنظیم کنندگان تقویم از اهمیت بیشتری نسبت به سایرین برخوردار است.

بر این مبنا و از نظر تنظیم کنندگان تقویم سال 1401 روزهای ثبت شده به نام بزرگان سبزوار به این ترتیب اولویت بندی می شوند: اول آبان به عنوان «روز» بزرگداشت ابوالفضل بیهقی در «متن تقویم» ، 29 خرداد درگذشت دکتر علی شریعتی که تنها در «متن تقویم» به «ثبت» رسیده و 8 اسفند بزرگداشت حکیم حاج ملاهادی سبزوار در «جدول ضمیمه» ثبت شده است.

بدیهی است که این اولویت بندی تنها نظر تنظیم کنندگان فعلی تقویم کشور است و ممکن است در آینده فرق کند. به طول مثال تا سال گذشته فقط مناسبت های 29 خرداد و 8 اسفند برای بزرگان سبزوار در تقویم کشور ثبت شده بود و از سال 1400 با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی که به امضای رئیس جمهور وقت رسید، مناسبت اول آبان نیز به جمع روزهای مرتبط با بزرگان سبزواربزرگ در تقویم اضافه شد. 

اکنون نیز شاید انتظار معقولی باشد اگر از شورای عالی انقلاب فرهنگی و مرکز تقویم کشور در موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و هر نهاد دیگری که در تدوین و تنظیم مناسبت های تقویم نقش دارد، انتظار داشته باشیم روزهای دیگری را به یاد نهضت تاریخ ساز سربداران سبزوار و بزرگان دیگری نظیر محمود دولت آبادی و حمید سبزورای را در متن و ضمیمه تقویم ثبت کنند. همچنین ارتقاء جایگاه حکیم سبزواری از مناسبت های جدول ضمیمه به متن تقویم کشور می تواند از دیگر توقعات فرهنگی به جا و منطقی مردم دیار سربداران از تنظیم کنندگان تقویم رسمی کشور باشد.

شایان ذکر است در تقویم رسمی سالیانه کشور که  توسط موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران تهیه و منتشر می شود، در حال حاضر تنها یک مناسبت به عنوان دهه درج شده که آن هم دهه فجر است و فقط سه هفته به نام های دفاع مقدس ، دولت و وحدت داریم. هفته ها و دهه های دیگری نظیر هفته محیط زیست، هفته سلامت، دهه کرامت و ... که بعضا توسط برخی رسانه ها و ارگان ها یا اشخاص در طول سال عنوان می شوند، دارای رسمیت ثبتی در تقویم ملی کشور نیستند.

در این نوشتار از منابع زیر بهره گرفته شده است:
وبسایت مرکز تقویم کشور
وبسایت موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران
و وبسایت یادداشت های کیان کیانی جامعه شناس ایرانی 

منطقه غرب خراسان رضوی اگرچه در تاریخ طولانی ایران زمین روزگار پر فراز و نشیبی را سپری کرده ، اما همواره با پویایی و نشاطی که برخاسته از روحیه  به حیات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی خود ادامه داده است به طوری که امروز مردمان سبزوار، جوین، جغتای، خوشاب، داورزن، ششتمد و روداب در نقشه توسعه استان و کشور جایگاه درخشنده ای دارند که در بعضی شاخص ها حتی منحصر به فرد و سرآمد هستند.

اگر فقط به تعدادی از مهمترین پروژه ها که در 4 دهه اخیر در شهرستان های 6 گانه غرب خراسان اجرا شده، نگاه کنیم خواهیم دید که سبزواربزرگ در این چند دهه علی رغم گرفتارشدن به بعضی مشکلات اما در مجموع مسیر رو به رشدی را طی کرده است که دورنمای امیدبخشی را از آینده این خطه سرفراز از خاک ایران در نظرها ترسیم می کند.

در نقشه زیر به بعضی از مهمترین دستاوردهای دیار سربداران در غرب خراسان شامل شهرستان های سبزوار، جوین، جغتای، خوشاب، داورزن و ششتمد اشاره شده است. به شرط حیات انشاالله در مطالب بعدی هر یک از موارد را به صورت مفصل شرح و توضیح خواهیم داد.

برای بزرگ شدن نقشه روی آن کلیک کنید.