امید سبزوار / به مناسبت برگزاری دومین کنگره ملی سربداران

(قسمت اول)

سریال سربداران که روایتگر دوره ای از تاریخ پرافتخار منطقه سبزوار بزرگ است، اولین سریال تاریخی تلویزیون ایران است که بعد از انقلاب اسلامی و در دوران اوج جنگ تحمیلی عراق علیه ایران ساخته شد. این موضوع اهمیت نهضت سربداران سبزوار را نشان می دهد که به عنوان نماد آزادگی و غیرت ملی ایرانیان شناخته می شود و به همین دلیل در برهه حساس سالهای اول انقلاب و دوران خونین جنگ تحمیلی، ساخت سریالی بر مبنای تاریخ سبزوار، در دستور کار مسئولان صدا و سیمای ایران قرار می گیرد. 

یک نکته جالب دیگر درباره سریال سربداران این است که در روند شکل گیری نمایشنامه و سپس فیلمنامه سربداران دو هنرمند و شخصیت برجسته سبزواری مرحوم دکتر علی شریعتی و استاد محمود دولت آبادی نیز نقش داشته اند. هر چند بعدها فیلمنامه نهایی سریال سربداران توسط هنرمند دیگری به نام کیهان رهگذر نوشته شد.

وبسایت ویکی فقه درباره سریال سربداران نوشته است:

از سربداران به عنوان اولین مجموعه تاریخی تلویزیون بعد از انقلاب اسلامی ایران یاد می‌شود. به گفته کارگردان، سوژه سربداران قبل از انقلاب شکل گرفت و فیلم‌نامه آن با همکاری علی شریعتی و با بهره‌گیری از کتاب نهضت سربداران پطروشفسکی پژوهشگر روسی نوشته شد. از محمود دولت‌آبادی به‌عنوان اولین نویسنده فیلم‌نامه سربداران یاد می‌شود که در سال ۱۳۵۶ش آن را نوشت؛ اما نه قبل از انقلاب اسلامی ایران و نه بعد از آن، اجاز ساخت بر اساس آن داده نشد و دولت‌آبادی آن را در کتاب جمعه چاپ کرد.

نجفی کارگردان این مجموعه، اجرا و بازخورد خوب تئاتر سربداران قبل از انقلاب با بازی رضاکیانیان و میرحسین موسوی در حسینیه ارشاد را دلیل ساخت سربداران به‌عنوان اولین مجموعه پس از انقلاب ذکر ‌می‌کند.

کار پژوهش و نوشتن مجدد فیلم‌نامه جهت ساخت مجموعه تلویزیونی از اواخر سال ۱۳۵۸ش شروع شد. تصویربرداری آن نیز از شهریور ماه ۱۳۶۰ش آغاز و تا ۳ آبان ۱۳۶۲ش ادامه داشت. مجموعه تلویزیونی سربداران از دوشنبه ۲۶ دی سال ۱۳۶۲ش از شبکه یک ایران پخش گردید.

این مجموعه در زمان پخش به یکی از پربیننده‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی در ایران تبدیل شد و تکیه‌کلام‌های آن به شکل ضرب‌المثل مورد استفاده مردم قرار گرفت. پخش‌ مجدد آن از شبکه‌های استانی و همچنین شبکه «آی فیلم» نیز با استقبال بالایی روبرو می‌شود. ادامه دارد ...