امیدسبزوار

نجیب بارور شاعر پرآوازه افغانستانی که در اول آبان ماه جاری برای شرکت در مراسم بزرگداشت ابوالفضل بیهقی به سبزوار سفر کرده بود، در دانشگاه حکیم سبزواری ضمن ارائه یک سخنرانی درباره اهمیت توجه و حفظ نثر فارسی و بیان ارزش های کتاب تاریخ بیهقی برای فارسی زبانان به قرائت شعری زیبا به شرح زیر درباره زبان فارسی پرداخت:

زیباترین روایتِ دنیاست پارسی
نغز است و نوعروس و دل‌آراست پارسی
شهد است و شکر است و شکیباست پارسی
گُل نیست، ماه نیست، دل ماست پارسی
غوغای کُه، ترنم دریاست پارسی

حرف ستیز، از لب خاموش می‌کشد
کاخ بلند و قله در آغوش می‌کشد
تاریخ را ز یادِ فراموش می‌کشد
از آفتاب، معجزه بر دوش می‌کشد
رو بر مراد و روی به فرداست پارسی

جان و خرد سروده از آیین ارجمند
رند و شراب‌خانه‌ی شیراز دلپسند
با مولوی شکوه سخن می‌شود بلند
از شام تا به کاشغر، از سند تا خجند
آیینه‌دار عالم بالاست پارسی

از بیستون گرفته معمای کوه را
از اشتیاقِ راه، نداند ستوه را
ترغیب عشق می‌کند اعماق روح را
تاریخ را، وثیقه‌ی سبز شکوه را
خون من و کلام مطلاست پارسی

این یادگار دوره‌ی ساسانیانِ پاک
این نطق، از جسارت سامانیانِ پاک
فرهنگ و یادواره‌ی ایرانیان پاک
روحِ بزرگ و طبلِ خراسانیان پاک
چتر شرف، چراغ مسیحاست پارسی

عرفان او گرفته ز منکر بهانه را
نرمی او شکست دهد تازیانه را
خیام‌وار، فلسفه گوید زمانه را
تصویر را، مغازله را، و ترانه را
جغرافیای معنوی ماست پارسی

بر سعدی و سنایی و عطار او درود
با بایزید، راز نهان می‌توان گشود
تنها نه من که نیچه هم از این زبان ستود
سرسخت در حماسه و هموار در سرود
پیدا بُود از این که چه زیباست پارسی

هم‌راوی شجاعت و هم‌داستان درد
بانگ ستیز و پهنه‌ی پیکارِ پایمرد
گَردِ ستور می‌کشد از پهنه‌ی نبرد
بانگ سپیده، عرصه‌ی بیدارباشِ مرد
پیغمبرِ هنر، سخنِ راست پارسی
 
چون سرخ در صراحی و چون لعل در سبو
رندانِ عشق، خاک دَرش کرده آرزو
زارِ دل هزار اهالیِ جست‌وجو
دنیا بگو مباش، بزرگی بگو برو
ما را فضیلتی‌ست که ماراست پارسی
 
گفتنی است در حاشیه این مراسم، فرزانه فرهبدنیا بانوی فرهیخته سبزواری که مجری این برنامه هم بود، هدیه ای شامل یک نقاشی از دشت گل های شقایق اثر خانم رویا دلخوش هنرمند نیشابوری و از شاگردان زنده یاد ایران درودی را به نجیب بارور تقدیم کرد.
 

نجیب بارور شاعر پر آوازه افغانستانی که به تازگی برای مراسم بزرگداشت ابوالفضل بیهقی به سبزوار سفر کرده بود، گفت: شاهنامه فردوسی و تاریخ بیهقی بیان نامه های هویت ملی فارسی زبانان هستند که در جغرافیای مشترک تمدنی و فرهنگی ایران بزرگ شکل گرفته اند.

وی افزود» هویت ما فارسی زبانان ایرانی، افغانستانی و تاجیکستانی یک هویت مشترک است و هر چقدر خودمان را محدود تعریف کنیم زبان و فرهنگ را محدودتر می کنیم.

بارور با بیان اینکه من افغانستانی ها و عراقی ها را جدا از تمدن ایران نمی دانم اظهار داشت: سمرقند و بخارا (در ازبکستان امروزی) را خیلی وقت قبل از دست داده ایم، تاجیکستان هم از دستمان رفته و افغانستان هم در حال از دست رفتن است و امروز زبان فارسی به داخل مرزهای ایران رانده شده حال آنکه زبان فارسی قبلا به امپراطوری های عثمانی و امپراطوری مغول ها و همچنین به شبه قاره هند نیز به همراه اسلام نفوذ کرده بود و امروز ما باید برای حفظ این هویت بزرگ فرهنگی بیشتر بکوشیم.

این شاعر افغانستانی درباره تعلق تاریخ بیهقی به همه ملت های فارسی زبان گفت: تاریخ بیهقی در کشور من و با بیان و لهجه من نوشته شده است و این به خوبی پیوند دهنده هویت ما افغانستانی ها و ایرانیان و دیگر ملل فارسی زبان است.

وی در بخشی دیگر از صحبت هایش در مقایسه بین ماهیت شعر، نظم و نثر فارسی و اهمیت هر یک از آنان گفت: بعضی ها نظم را به خاطر ویژگی های ظاهری اش در دسته شعر قرار می دهند اما به نظر من نظم هم نوعی نثر(نوشته) محسوب می شود چون یک بیان ساختارمند دارد و بنابراین نمی توان به شاهنامه فردوسی شعر گفت بلکه آن کتاب ارزشمند، اثری منظوم است اما غزل حافظ کاملا شعر است و ابوالفضل بیهقی هم در کتاب تاریخ خود یک نمونه کامل از نثر استوار فارسی را ارائه داده است.

نجیب بارور همچنین بیان کرد: به عنوان یک شاعر می گویم، شعر در طبیعت خودش روان است واز عالمی دیگر می آید چه بخواهیم و چه نخواهیم شعر هست، وجود دارد و می آید.اما نثر مهم است. به نثر توجه کنید و نثر تاریخ بیهقی هم نثری ساده نیست. من یک بیان خاصی در این نثر می بینم که باعث ماندگاری آن شده است و باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

وی در پایان به قرائت شعری زیبا درباره زبان فارسی پرداخت که چند بیت اول آن به شرح زیر است:

زیباترین روایتِ دنیاست پارسی

نغز است و نوعروس و دل‌آراست پارسی

شهد است و شکر است و شکیباست پارسی

گُل نیست، ماه نیست، دل ماست پارسی

در مطالب بعدی امیدسبزوار، متن کامل این شعر منتشر می شود.

نخستین موزه جهان با موضوعیت نثر فارسی در شهر سبزوار که به عنوان پایتخت نثر فارسی شهرت یافته است، با حضور شماری از فضلا، ادیبان و اساتید ادبیات فارسی و بیهقی پژوهان ایرانی و افغانستانی در خلال مجموعه برنامه های بزرگداشت اول ابان روز ملی بیهقی، افتتاح شد. 

این موزه در دانشگاه حکیم سبزواری قرار دارد و با ایده و پیگیری دکتر علی صادقی منش و همکاری معاونت پژوهشی دانشگاه حکیم سبزواری، دکتر محمودرضا سلیمانی مسئول موزه های دانشگاه و تعدادی دیگر از اساتید و علاقه مندان حوزه نثر فارسی راه اندازی شده است.

در مراسم افتتاحیه این موزه اگرچه دکتر صادقی منش که بنیانگذار این موزه است، حضور نداشت اما استاد او دکتر مهیار علوی مقدم دبیر سیزدهمین همایش بین المللی بزرگداشت ابوالفضل بیهقی ، چندین بار از او یاد کرد و گفت بدون همکاری های دکتر صادقی منش و سایر اساتید این دانشگاه امکان استمرار همایش های سالانه بیهقی و راه اندازی این موزه ارزشمند وجود نداشت.

دکتر علوی مقدم همچنین تشکر ویژه ای از دکتر محمد ابراهیم حاجی آبادی معاون پژوهشی دانشگاه کرد و از حضار خواست که تشویق گرمی برای او داشته باشند زیرا با فکری باز از راه اندازی موزه نثر فارسی در این دانشگاه استقبال کرده و حمایت موثری در تأمین مکان موزه و سایر ملزومات آن فراهم آورده است.

دبیر همایش بین المللی بزرگداشت بیهقی در ادامه با بیان اینکه فضای این موزه خیلی کوچک است و نیاز به فضای بزرگترین داریم تا بتوانیم همه اشیاء گردآوری شده را به خوبی در معرض نمایش بگذاریم، ابراز امیدواری کرد: با توجه به اهمیت این موزه برای نثر فارسی و برای هویت تمدنی سبزوار، مسئولان مربوطه به زودی مکان مناسبی را برای موزه نثر فارسی و سایر موزه های دانشگاه حکیم سبزواری فراهم آورند.

درباره جزئیات این موزه و اشیاء به نمایش گذاشته شده در آن، امید سبزوار پیش تر طی گفتگویی مفصل با دکتر صادقی منش ایده پرداز و موسس این موزه، مطلبی را منتشر کرده است که علاقه مندان می توانند با مراجعه به پست های قبلی، اطلاعات کاملی را در این رابطه به دست آورند.